Smartphone-app ontdekt 'witte pupil'

Donderdag 03 oktober 2019

uit: De Volkskrant, 3 oktober 2019

Smartphone-app ontdekt vroegtijdig oogafwijkingen bij kinderen (klik voor het originele bericht)

Een app die ouders op hun mobieltje kunnen installeren, kan op basis van doodgewone familiekiekjes oogafwijkingen bij kinderen constateren. De voordelen zijn groot.

Amerikaanse onderzoekers hebben een app gemaakt die veel eerder oogafwijkingen bij kinderen kan ontdekken dan via officiële diagnose gebeurt. Deze app – Cradle genaamd, ComputeR Assisted Detector of LEukocoria) – kijkt naar de pupillen op foto’s. Het programma speurt naar leukocorie, ofwel ‘een witte pupil’. Bij mensen met een bepaalde oogafwijking – dat kan staar zijn, maar ook een zeldzame vorm van kanker van het netvlies – zijn de pupillen op foto’s die met flitslicht zijn genomen lichter dan bij gezonde ogen. Het bekende rode-ogeneffect treedt op omdat het licht dat het oog binnenvalt terugkaatst op het rode netvlies. Wanneer er een afwijking van een andere kleur op het netvlies zit, zoals een tumor, wordt het gereflecteerde licht minder rood. Voor oogartsen is dit een aanwijzing dat er iets mis kan zijn en reden voor verder onderzoek. Dit werk kan nu dus ook succesvol door de app worden verricht, zo schrijven de onderzoekers woensdag in Science Advances. Het grote voordeel is dat iedereen deze app kan installeren en een bestaande fotocollectie op zijn telefoon kan laten analyseren. Die foto’s hoeven niet te worden geüpload naar een of andere server, maar worden op de telefoon zelf geanalyseerd.

De onderzoekers hebben een test gedaan met bijna 53 duizend foto’s, die met drie verschillende typen smartphone waren genomen. Ruim 23 duizend daarvan waren afkomstig van twintig kinderen met een oogafwijking; de rest van twintig gezonde kinderen. Het systeem sloeg bij 80 procent van de jonge kinderen met een oogafwijking alarm: witte ogen gedetecteerd. Zelfs als fotoprogramma’s automatisch rode ogen corrigeren, bevatten die foto’s nog genoeg informatie voor het programma om de afwijkingen eruit te vissen. Overigens heeft de app meerdere foto’s van een kind nodig om tot zijn oordeel te komen. Doorgaans is dat geen probleem, omdat de meeste ouders veel foto’s van hun kinderen maken. Met dit alles komt de smartphone gemiddeld 1,3 jaar eerder een afwijking op het spoor dan met een traditionele diagnose zou zijn gebeurd.

Laagdrempelig

Dit laatste maakt de app erg interessant, zegt Jeroen Klevering, hoogleraar oogheelkunde aan het RadboudUmc, en niet verbonden aan de ontwikkeling van de app. ‘Elke ouder kan dit op zijn telefoon gebruiken en het is dus laagdrempelig. Bij serieuze afwijkingen is het zaak er zo vroeg mogelijk bij te zijn. Daar helpt dit bij.’ Dat de app ook soms ten onrechte alarm slaat, is in dit geval niet zo ernstig, zegt Klevering. Het gaat immers om kleine absolute aantallen. Een extra check is bovendien niet ingrijpend. Overigens denken de onderzoekers dat het aantal zogenoemde vals positieven (de app slaat ten onrechte alarm) nog omlaag te brengen is. Klevering noemt het bijzonder dat er in dit geval nauwelijks een gat is tussen wetenschappelijk onderzoek en de praktijk. ‘Normaal moet je heel lang wachten voordat interessant onderzoek terug te vinden is in de wereld van alledag. Hier is dat niet het geval.’ De app is beschikbaar voor zowel iOS als Android, via de zoekterm ‘white eye detector’.

Reactie RBVN: we zijn blij met de aandacht en de bijdrage die dit bericht (en de app) levert aan de vroegtijdige ontdekking van Retinoblastoom.